Nie wszystko złoto, co się świeci…

…czyli mały poradnik konsumenta RPG według Jagmina.

Jestem kolekcjonerem, nie wstydzę się do tego przyznać. Część z Was pewnie zastanawia się, po co komu tyle podręczników, jak nawet nie ma czasu w nie zagrać a nawet przeczytać? Nie odpowiem Wam, bo nie wiem. Pewnie to jest tak samo jak z tymi co po przeczytaniu i zagraniu pozbywają się podręczników. Takich osób nie rozumiem ale nie pytam się o powody ich zachowania. Liczę jednak, że jest wśród Was garstka zapaleńców, którym RPG podoba się bo prostu jest, bez zbędnych pytań. Dla nich przygotowałem poniższy tekst.

Nawiązując do tytułu wpisu opowiem Wam, jak to jest z wartościami kolekcjonerskimi podręczników na własnym przykładzie. Ponieważ RPG jest stosunkowo młodym hobby nie ma tu prawdziwych “białych kruków”. Można by za takie uznać pierwsze edycje popularnych systemów (D&D chociażby). Ja jednak nie zgadzam sie z tym z dwóch powodów. Po pierwsze popularność systemu jest rzeczą względną i zależną od gustu, tak więc często “białymi krukami” okazują się gry niszowe, wydane w ograniczonym nakładzie. Po drugie często pierwsze edycje nie zyskiwały takiej popularności jak kolejne edycje.

RPG to dość specyficzne hobby, w którym prawa rynku działają wybiórczo i często zależą od lokalizacji. O ile każdy pewnie słyszał o mitycznej pierwszej edycji Dungeons&Dragons i pewnie chciałby choć raz ujrzeć ją w oryginale, to jest to wyjątek potwierdzający regułę. W Polsce, gdzie rzadkością jest jakiekolwiek RPG i chwytamy co popadnie, “białymi krukami” jest praktycznie wszystko, czego na polskim rynku nie ma. W takim ujęciu są nimi także nowości, które nie mają szansy wydania w Polsce a dostępność jest uzależniona od ceny sprowadzenia i kursu dolara/euro/funta. Dochodzimy tu do kwestii ceny, która w naszych realiach często jest wyznacznikiem elitarności. Tak więc każda okazja jaka się pojawi urasta do rangi niewiarygodnego szczęścia, które nas i tylko nas spotkało.

Kolejną kwestią jest wieloedycyjność RPG. W odróżnieniu od jakichkolwiek książek gry fabularne generalnie zmieniają się w istotny sposób między edycjami. Gdyby nie zmiany to same dodruki nie zapełniły by niszy. Są wyjątki, choćby Neuroshima, lecz nawet tam zaszły znaczne zmiany miedzy dodrukami. Czemu tak się dzieje? Bo RPG musi być “grywalne”, przynajmniej dla pewnej grupy odbiorców. Inaczej nikt nawet nie zajrzy do kilkusetstronicowej instrukcji. Nie ma się co oszukiwać, dla zwykłego śmiertelnika podręcznik RPG może być co najwyżej zbiorem fajnych grafik, nie przedstawiając sobą żadnej wartości ponadto.

Więc, co jest godnego uwagi według mnie?

• GURPS 3ed, mimo że dostępna jest 4ed (ceny w przedziale 60-180 PLN).
• Cyberpunk 2020 (2ed) pl, mimo że mamy 3ed (ceny często ponad 150 PLN).
• Shadowrun 2ed pl, mimo że polski wydawca udostępnił za darmo wersje elektroniczną i mamy świetną 4 edycję (ceny w przedziale 100-150 PLN).
• Earthdawn 1ed pl, bo po polsku i mało zmian w stosunku do najnowszej 3ed (ceny ok 150 PLN).
• AMBER, bo to legenda bezkostkowców (ceny przekraczają 250 PLN).
• Warhammer 1ed pl, a wyszła 2ed po polsku i 3ed po angielsku (cena ok 150 PLN)
• KULT 3ed, tu drobna uwaga, 1ed jest o połowę tańsza od 3ed, nie dajcie się nabrać (cena w przedziale 150-700 PLN).
• Mutant Chronicles 2ed, kolejna pułapka na niezorientowanych, 1ed to nawet 1/10 wartości 3 ed (180-650 PLN).
• GEMINI (cena ok 210 PLN).
• Castle Falkenstein, oryginalna edycja (cena ok 180-450 PLN).

Powyższe zestawienie jest czysto subiektywne jak określenie tego co jest “białym krukiem” w RPG. Ma na celu głównie przestrzec pasjonatów przed tak zwanymi “okazjami” jakie nieraz pojawiają się na różnych aukcjach.